Xử trí nhau bong non

Nhau bong non là tình trạng nhau bám ở vị trí bình thường nhưng bong sớm trước trước khi sổ thai do bệnh lí hoặc do chấn thương.

CHẨN ĐOÁN

Triệu chứng cơ năng

– Đột ngột đau bụng dữ dội.

– Ra huyết âm đạo đen loãng, không đông.

Triệu chứng thực thể

– Tử cung co cứng nhiều. Trương lực cơ tử cung tăng,tử cung cứng như gỗ và tử cung tăng chiều cao.

– Có thể có thai suy hay mất tim thai.

– Có thể có choáng

– Có thể có hội chứng tiền sản giật.

– Khám âm đạo: Ra máu âm đạo lượng từ ít tới nhiều, đỏ sậm, loãng không đông, đoạn dưới căng, cổ tử cung chắc, siết chặt ở lỗ trong cổ tử cung, màng ối căng phồng, nước ối có thể có máu.

Cận lâm sàng

– Siêu âm có thể không thấy khối máu tụ sau nhau nhưng cũng không được loại trừ nhau bong non.

– Các xét nghiệm máu không giúp chẩn đoán nhau bong non nhưng có thể chẩn đoán hậu quả rối loạn đông máu do nhau bong non.

Phân loại

Thể nhẹ

– Tổng trạng bình thường, chảy máu ít.

– Có thể không thấy dấu suy thai.

– Chuyển dạ thường diễn tiến nhanh.

– Thường chỉ chẩn doán được khi làm siêu âm ghi nhận dấu ấn của huyết tụ trên bánh nhau ngay sau sinh.

Thể nặng (phong huyết tử cung nhau)

– Sản phụ đau dữ dội

– Mất tim thai.

– Có thể kèm hội chứng tiền sản giật nặng

– Tình trạng choáng nặng.

– Ra máu âm đạo sậm đen, loãng không đông.

– Trương lực cơ tử cung tăng, tử cung cứng như gỗ và tử cung tăng chiều cao.

– Cổ tử cung cứng, ối căng phồng, nước ối có thể có máu.

Chẩn đoán nhau bong non chủ yếu dựa vào lâm sàng, xét nghiệm chỉ hỗ trợ thêm cho lâm sàng.

XỬ TRÍ NHAU BONG NON

1. Nguyên tắc xử trí

Tùy thuộc vào:

– Tổng trạng thai phụ

– Tuổi thai

– Tình trạng thai.

2. Xử trí nhau bong non

Nhau bong non thể nặng, ảnh hưởng tổng trạng mẹ, mổ lấy thai cấp cứu.

– Mổ đường dọc

– Thắt động mạch tử cung dự phòng.

– Nếu xảy ra băng huyết -> xem phác đồ băng huyết.

– Dựa vào tuổi mẹ, PARA, tổng trạng mẹ -> quyết định cắt tử cung.

Nhau bong non thể nhẹ, tổng trạng mẹ và biểu đồ tim thai cho phép.

*Tuổi thai >= 34 tuần

– Tiên lượng sinh trong vòng 1 giờ: Bấm ối, sinh đường âm đạo.

– Tiên lượng diễn tiến chuyển dạ thuận lợi: Bấm ối, tăng go, sinh đường âm đạo.

– Tiên lượng diễn tiến chuyển dạ không luận lợi: Mổ lấy thai.

*Tuổi thai <34 tuần:

– Hỗ trợ phổi (Bethamethasone 12mg x 24 giờ, hiệu quả nhất sau 24h) theo dõi sát tình trạng mẹ và thai.

– Trong thời gian theo dõi, nếu tình trạng mẹ và thai diễn tiến xấu thì mổ lấy thai cấp cứu.

– Sau hỗ trợ phổi, tổng trạng mẹ ổn định, tim thai tốt thì có thể chấm dứt thai kỳ bằng tăng co phối hợp thuốc mềm tử cung để sinh đường âm đạo khi thuận lợi hoặc mổ lấy thai khi không thuận lợi.

*Trường hợp thai chết:

– Tổng trạng mẹ bị ảnh hưởng: mổ lấy thai.

– Tình trạng mẹ cho phép: bấm ối, tăng go, sinh đường âm đạo.

–  Điều trị nội khoa tích cực khi có rối loạn đông máu

Sinh ngôi mông

Xử trí nhau bong non