Những bất thường của cơ hoành

Tràn khí phúc mạc (Pneumoperitoneum)

Mỗi khi bạn đọc phim X-Quang, hãy chắc chắn rằng không có khí bên dưới cơ hoành. Đây là một dấu hiệu cho thấy có thủng đường tiêu hóa.


Xem: Cơ hoành


Rê chuột vào ảnh để xem đánh dấu

Những bất thường của vòm hoành

Nếu viền của vòm hoành bị che mờ, ta có thể xác định nơi mà quá trình bệnh lý diễn ra. Ví dụ, các thùy dưới của cả hai phổi liên quan trực tiếp với mỗi nửa cơ hoành, vì vậy sự đông đặc của các thùy này sẽ làm viền của vòm hoành kế cận bị che mờ

Rê chuột vào ảnh để xem đánh dấu

Cơ hoành bị kéo lên cao

Nửa hoành phải thông thường nằm thấp hơn nửa hoành trái. Có nhiều nguyên nhân làm cơ hoành lên cao như tổn thương thần kinh hoành, bệnh phổi làm giảm thể tích phổi, nguyên nhân bẩm sinh như thoát vị hoành, hay các chấn thương đến cơ hoành

Rê chuột vào ảnh để xem đánh dấu

Rê chuột vào ảnh để xem đánh dấu

Cần nhớ

  • Đừng bỏ sót tràn khí màng bụng trên phim X-Quang
  • Vòm hoành bị che mờ có thể là dấu hiệu của tổn thương vùng phổi kế cận
  • Vị trí cơ hoành bất thường có thể chỉ điểm một bệnh lý nghiêm trọng

 
 

Tràn khí phúc mạc trên phim X-Quang ngực thẳng

  • Hai phổi bình thường
  • Cơ hoành được đánh dấu bằng các mũi tên trắng
  • Khí dưới cơ hoành (dấu *) hình liềm với đậm độ tương đối thấp
  • Hình ảnh khí màu đen có thể được thấy ở cả hai bên của thành ruột (đường màu xanh da trời) – đây là dấu hiệu thành đôi hay dấu Rigler (Rigler’s sign) (dấu này thường chỉ thấy trên X-Quang bụng)
Thông tin lâm sàng
  • Đau bụng cấp, dữ dội
  • Có dấu đề kháng khi sờ bụng
  • Yếu tố nguy cơ của loét đường tiêu hóa: Hút thuốc, uống rượu nhiều, sử dụng NSAIDS dài ngày
Chẩn đoán
  • Tràn khí màng bụng – sau khi mở bụng phát hiện loét thủng tá tràng

 
 
 

Sự đông đặc thùy dưới phổi trái

  • Nửa hoành trái bị che mờ (đường màu đỏ là vị trí bình thường)
  • Sự đông đặc của phần dưới phổi trái (vùng màu xanh) mở rộng phía sau tim
Thông tin lâm sàng
  • Ho, sốt cao, tăng bạch cầu

Chẩn đoán

  • Viêm phổi thùy dưới trái

 
 
 
 
 
 

Thoát vị hoành

  • Nửa hoành trái khó thấy
  • Hình ảnh ống tiêu hóa ở nửa dưới ngực trái
  • Trung thất bị lệch sang phải
Thông tin lâm sàng
  • Tiền sử chấn thương ngực nghiêm trọng
Chẩn đoán
  • Thoát vị hoành trái

 
 
 

Liệt thần kinh hoành

  • Cơ hoành trái bị nâng lên (đường màu đỏ --> xanh)
  • Khối choáng chổ phía trên bên trái tiếp xúc trung thất
  • Trung thất bị lệch sang phải
Thông tin lâm sàng
  • Ung thư phổi điều trị được bằng ngoại khoa
  • Khó thở tăng nhanh
Chẩn đoán
  • Liệt hoành trái (do chèn ép thần kinh hoành)
Lưu ý
  • Nửa hoành trái bị nâng lên có thể nhầm với tràn dịch màng phổi trên lâm sàng do cả hai đều có dấu hiệu gõ đục khi thăm khám