Dấu hiệu gan to (Hepatomegaly)

Mô tả

Gan to, thường lớn hơn 13cm khi được đo từ bờ trên gan đến bờ dưới gan.

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến gan to. Phân loại các nguyên nhân được trình bày trong bảng.

Cơ chế

Các cơ chế có thể gây gan to về phía dưới:

• Ứ máu ở gan
• Viêm
• Lắng đọng các chất và giãn do sự tăng sinh mô liên kết
• Kết hợp giữa ứ máu gan và lắng đọng các chất, giãn do tăng sinh mô liên kết

Suy tim sung huyết

Trong suy tim sung huyết, quá trình đưa máu trở về tim từ hệ thống tĩnh mạch không hiệu quả, gan bị sung huyết và ứ máu.

Một số cơ chế trong suy tim – gan to trong suy tim

Nhiễm trùng

Phản ứng viêm và phù nề là cơ chế gây hiện tượng gan to trong các bệnh nhiễm trùng (như viêm gan, sốt rét, nhiễm Epstein Barr Virus – EBV).

Viêm cũng có thể góp phần vào các nguyên nhân không do nhiễm trùng khác dẫn đến hiện tượng gan to. Cần lưu ý rằng trong viêm gan virus, gan có thể to và theo thời gian trở nên xơ và nhỏ lại.

Thâm nhiễm

Các rối loạn thâm nhiễm như Sarcoidosis và bệnh thừa chất sắt dẫn đến lắng đọng các chất bất thường trong nhu mô gan. Các chất lắng đọng sẽ làm gan to lên. Tương tự, các bệnh ác tính nguyên phát và thứ phát cũng là nguyên nhân làm gan to do các khối u và tình trạng viêm.

Phân loại các nguyên nhân

Ý nghĩa

Dấu hiệu gan to có thể được xác định bằng việc gõ, gõ gan phụ thuộc nhiều vào người gõ nên nó mang tính chủ quan, không phải lúc nào cũng xác định được chính xác kích thước của gan. Có những nghiên cứu cho biết gõ gan để xác định kích thước của nó có độ nhạy khoảng 61-92% nhưng độ đặc hiệu thấp vào khoảng 30-43%. Nếu gan ở dưới bờ sườn thì có độ đặc hiệu là 100%. Tóm lại, gõ gan không cho ta biết kích thước chính xác của gan, tuy nhiên khi sờ thấy gan ở dưới bờ sườn cần nghĩ đến tình trạng gan to.

Dấu hiệu gan to và cách khám: