Các loại vết thương
Vết thương do bị rạch
Vết cắt bằng cạnh sắc như lưỡi dao hay miếng kính bể. Nạn nhân có thể bị chảy máu nhiều do các mạch máu ở rìa vết thương bị cắt ngang. Các vết thương ở chi có thể nghiêm trọng nếu các cấu trúc dưới da như gân bị ảnh hưởng.
Vết thương rách nát
Do lực ép và xoáy của máy móc tạo ra. Sự chảy máu có thể không nghiêm trọng nhưng các mô lại bị tổn thương và bầm nhiều hơn. Nguy cơ lây nhiễm trong những trường hợp này là khá cao.
Vết trầy xát
Bề mặt tổn thương thường là do bị trượt té hoặc ma sát với các vật nào đó. Đối với các vết thương này thì tỉ lệ viêm nhiễm cũng cao do có nhiều vật ngoài găm vào.
Vết bầm
Bất cứ cú đấm nhẹ nào cũng có thể làm vỡ những mạch máu dưới da, lúc này máu sẽ len vào các mô và làm da bị bầm. Da có thể bị rạn nhưng thường không bị nứt. Vết bầm thâm tím nặng cho biết những tổn thương sâu bên trong hơn và khó thấy như gãy xương hay bị thương tích bên trong.
Vết thủng
Vết thủng có diện tích nhỏ nhưng sâu mà nguyên nhân thường là do bị đinh hay kim chích, đâm. Mầm bệnh có thể nhanh chóng đi vào cơ thể, vì vậy nguy cơ viêm nhiễm rất cao.
Vết thương do bị bắn
Đạn hay bất cứ vật ném nào cũng có thể đi vào hay xuyên qua cơ thể gây nội thương trầm trọng và bị viêm nhiễm. Vết thương tại đầu vào có thể là nhỏ và hẹp nhưng đầu ra của nó, nếu có, có thể lớn và bị nát.
Hướng xử trí
- Sơ cứu
– Với mục đích phòng sốc và hạn chế mất máu, chống nhiễm trùng sớm.
– Rửa sạch vết thương bằng dung dịch nước muối sinh lý (NaCl 0,9%), băng và cố định vết thương.
– Vết thương phần mềm có thể chảy nhiều máu nhưng chỉ cần băng ép là đủ cầm máu.
– Dùng kháng sinh sớm, cân nhắc tiêm SAT.
- Điều trị thực thụ
1. Nguyên tắc:
+ Đối với các loại vết thương đến sớm: Xử trí càng sớm càng tốt, tốt nhất trong 6h đầu theo nguyên tắc phẫu thuật đại cương.
+ Các loại vết thương đến muộn: Cần thận trọng đối với các vết thương đang ở giai đoạn viêm tấy. Dùng kháng sinh, giảm đau, khi đã tạo ổ mủ cần phải dẫn lưu mủ.
2. Kỹ thuật cắt lọc:
+ Mục đích: Biến các loại vết thương bẩn, dập nát thành vết thương gọn sạch.
+ Yêu cầu:
– Phá ngóc ngách mở rộng vết thương.
– Cắt lọc vừa hết các tổ chức chết.
– Lấy dị vật tại vết thương ra ngoài.
