( Tử cung hàn lạnh)

Bệnh nhân: ………………..(nữ), 37 tuổi.

Hiệu trưởng Trường phổ thông cấp I, Đuốc sống.

Vào viện : Ngày 14-11-78

Bệnh án số : 1247. Bệnh viện YDHDT Thành phố.

Chứng bệnh: Trước đây hằng tháng hay bị ra nhiều kinh, khi đặt vòng cách đây 7 tháng ra nhiều kinh và kéo dài ngày, cách đây 2 tuần đi lấy vòng ra lại ra kinh nhiều hơn như làm băng, máu ra đỏ tươi đau trằn dạ dưới, người mệt mỏi, chóng mặt sắc mặt tái xanh táo bón mất ngủ, hai quầng mắt sâu vào.

Khám.

Vọng: bệnh nhân nằm vật xuống giường, thở mệt không buồn nói, mặt tái xanh, hai mắt sâu xuống, lương y thấy cũng e ngại.

Vấn: có chồng, hai con, kinh đang ra như băng ( BS Phòng khám nói).

Thiết: mạch hai tay huyền khẩn, nhỏ.

Thuốc chữa: Ôn bổ cổ sáp, nhỏ.

– Cho uống 3 thang.

Khám kỳ sau: Mạch bớt huyền khẩn, kinh đã ngừng, người đã tỉnh.

Cho uống thuốc theo đơn trên, bỏ Bồ hoàng, thêm Trần bì 8g.

Cho uống thuốc theo đơn trên, bỏ Bồ hoàng, thêm Trần bì 8g.

Cho uống 3 thang.

* Khám kỳ III. Mạch có lực, kinh ngừng, người tỉnh.

Thuốc:

– Cho uống 4 thang.

* Khám kỳ IV. Mạch tốt người gần khỏe.

Thuốc:

– Cho uống 3 thang.

* Khám kỳ V. Người khỏe mạnh.

Thuốc:

– Cho uống 4 thang, ra viện 22-12-79

Bệnh lý.

Băng kinh. Kinh ra quá nhiều gần như băng huyết gọi băng kinh (người bị băng huyết thì huyết ra nhiều chảy ồ ra khác nào nước trong vò đổ ra).

Kinh ra kéo dài nhiều ngày đã bị từ lâu, bởi bệnh nhân tử cung hàn lạnh nên mỗi khi hành kinh nó mới rỉ ra chảy ra ngoài, khác nào như đầy nồi mục thì nước rò ra.

Bệnh nhân đã có bệnh rong kinh từ trước, khi đặt vòng kế hoạch hóa sinh sản, vòng xoắn lại, kinh muốn ra bị hãm lại, bực tức không ra được nên khi lấy vòng ra sức máu dồn xuống đổ nhiều như băng lại có thể còn có tế bào vị nứt rạn chảy máu.

Huyết là căn bản sự sống của con người, huyết đổ ra nhiều thì đầu mặt tối tăm, tinh thần bải hoải, chân tay rã rời, mất ngủ, thật ra không phải bệnh mất ngủ.

Huyết là âm, huyết mất nhiều đi, Âm mất đi còn lại dương, dương bị lẻ loi, dương bốc lên đầu làm nóng mặt, mất ngủ, thành ra không phải bệnh mất ngủ.

Nói vè bệnh vì hàn lạnh mà rong kinh thì phải ôn bổ, Ôn bổ tham phần cố sáp ( cố sáp tạm khi cần), mất ngủ thì phải dưỡng âm huyết cho cân bằng với dương khí, nghĩa là bệnh mất ngủ này không phải hỏa vượng mà dùng tả hỏa được.

Nói về mạch khẩn, khẩn là hàn thì phải ôn, huyền là hao mòn thì phải bồi dưỡng bù đắp, nhỏ là yếu thì phải cho mạnh lên,

Bệnh này tuy nói kinh ra nhiều như băng thì củng khá sợ, nhất là khi ấy da mặt tái, người mệt xỉ lại càng khá sợ hơn, nhưng có một chiều thì cứ theo chiều mà trị, kể củng không có gì khó, nghĩa là mất máu thì cần phải bổ máu, suy ngĩ thì cần phải bồi dưỡng vậy, một chiều là cả khí huyết đều hàn không có kiêm nhiệt.

Dược lý

– Hắc khương: nhập thận để ấm tử cung.

– A giao: bồi dưỡng tỳ phế và hàn gắn vết nứt rạn chổ đặt vòng.

– Phá cố chỉ: giữ huyết lại, còn không khí làm ấm trong bụng, thật rõ vít huyết lại không cho ra mà không phải vít, nếu bảo là vít huyết lại có hại, nhưng vít cách này là ôn bổ cho huyết, có sao?.

– Bồ hoàng sao cháy:chỉ dùng chút ít để nhờ nó gắn mạch máu lại không cho ra tạm thời mà thôi, tuy nhiên nó cũng còn phụ lực cho A giao, Hắc khương và Phá cố chỉ.

– Đảng sâm, Bạch truật: bổ sức cho tỳ để tỳ giữ huyết lại.

– Sa nhân: ôn ấm giúp cho Đảng sâm, Bạch truật mạh lên mà giữ.

– Trần bì: để tiêu thực, thông khí, bệnh nhân uống hai thang hôm trước, hôm sau cầm máu lại ngay, máu đã cầm phải thêm Trần bì thông hơi cho máu.

( Hôm đầu, bệnh nhân lấy hai thang thuốc này xin về nhà sắc uống, khi về thầy thuốc hẹn thuốc ấy ngày uống 1 thang, nhưng bệnh nhân uống nước thuốc đầu thấy dễ chịu ngay, tức thì ngày hôm ấy bệnh nhân sắc cả 2 thnag uống hết, đêm ấy thấy ngưng kinh và khỏe, sáng hôm sau cả hai ông bà lên tận nhà riêng của tôi cám ơn và nói chuyện uống thuốc như trên).

– Lạc tiên: củng chỉ gọi vị thuốc có an thần cho vui lòng bệnh nhân, lúc bấy giờ, chứ đã uống loại thuốc này thì không cần có Lạc tiên.

– Đương quy: bổ huyết phụ lực cho A giao.

– Hoài sơn: phụ lực cho Đảng sâm, Bạch truật để bổ tỳ.

– Mạch môn: dưỡng tâm sinh huyết.

– Hương phụ: ôn kinh thông khí trong mạch máu.

– Ô mai: để sát trùng, trùng ngồi lên cổ làm nhức đầu u ám, trùng gặp chất chua phải đi xuống.

– Binh lang: để giáng khí. phòng khi ra Viện về nhiều bồi dưỡng hơn, khí bị bế lại.

– Sa sâm: dùng tạm, vì nó hơi mát nhưng đã sao chín để thay Đảng sâm khi chưa chế.

– Bạch thược: bổ âm, bình can để dễ ngủ.

Tất cả 18 vị thuốc đi đổi lại tùy theo bệnh nhân thay mà điều trị, tuy nhiên Đương quy, A giao và Hắc hương là chủ yếu để ôn kinh sinh huyết, Đảng sâm, Bạch truật là chủ yếu để ôn bổ tỳ khí để sinh huyết.

Bệnh án sản phụ khoa, bệnh án phụ khoa, download benh an phu khoa